Karolina Liana

Taras to przestrzeń, która łączy funkcjonalność domu z pięknem ogrodu, stanowiąc idealne miejsce do relaksu, spotkań rodzinnych czy pracy na świeżym powietrzu. Aby taras służył przez lata, zachowując swoją estetykę i trwałość, konieczne jest staranne planowanie, dobór odpowiednich materiałów oraz przestrzeganie norm budowlanych. W tym artykule, przedstawiamy kompleksowy przewodnik po układaniu tarasów, omawiając kluczowe etapy procesu, regulacje prawne oraz inspiracje aranżacyjne. Nasze porady pomogą inwestorom, architektom i wykonawcom stworzyć przestrzeń, która harmonizuje z otoczeniem i spełnia oczekiwania użytkowników.

Znaczenie tarasu w aranżacji przestrzeni

Taras zwiększa przestrzeń użytkową domu, podnosząc jego wartość estetyczną i funkcjonalną. Może pełnić rolę jadalni na świeżym powietrzu, strefy wypoczynku lub nawet letniego biura. Zgodnie z PN-EN 1339:2005 dotyczącej płyt betonowych na nawierzchnie zewnętrzne, materiały użyte do budowy tarasu muszą być odporne na obciążenia mechaniczne, mróz i ścieranie, aby zapewnić długowieczność. Estetyka tarasu zależy od wyboru materiałów, takich jak kamień naturalny, drewno czy płyty ceramiczne, oraz od harmonijnego połączenia z otoczeniem domu i ogrodu.

Prawidłowo wykonany taras powinien także zapewniać skuteczne odprowadzenie wody, co reguluje Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. 2002 nr 75 poz. 690). W niniejszym artykule omówimy, jak zaplanować i zrealizować taras, który będzie zarówno trwały, jak i estetyczny.

Normy i przepisy dotyczące układania tarasów

Budowa tarasu podlega rygorystycznym regulacjom, które zapewniają bezpieczeństwo konstrukcji, odporność na warunki atmosferyczne i zgodność z prawem budowlanym. Kluczowe normy i przepisy to:

• PN-EN 1339:2005 – określa wymagania dla płyt betonowych stosowanych na nawierzchnie zewnętrzne, w tym minimalną wytrzymałość na obciążenie (3,5 MPa) oraz odporność na cykle zamrażania i rozmrażania.

• PN-EN 12057:2015 – reguluje specyfikacje dla wyrobów z kamienia naturalnego, takich jak granit, piaskowiec czy bazalt, stosowanych na tarasach.

• PN-EN 13813:2003 – dotyczy podkładów podłogowych, określając ich nośność (min. 12 MPa na ściskanie) i stabilność.

• PN-EN 12004:2008 – norma dla klejów do płytek ceramicznych i kamiennych, wskazująca na konieczność stosowania klejów klasy C2TE S1 w przypadku dużych formatów lub zmiennych warunków atmosferycznych.

• Warunki Techniczne Wykonania i Odbioru Robót Budowlano-Montażowych – zawierają wytyczne dotyczące przygotowania podłoża, układania nawierzchni i odbioru prac.

Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r., taras musi mieć spadek 1–2% w kierunku odpływu wody, aby zapobiec stagnacji wilgoci, która może prowadzić do uszkodzeń mrozowych lub rozwoju pleśni. W przypadku tarasów nad pomieszczeniami ogrzewanymi, takich jak garaże czy piwnice, konieczna jest izolacja termiczna i przeciwwilgociowa, zgodna z PN-EN 12524:2003.

Krok 1: Planowanie tarasu

Planowanie to fundament sukcesu przy budowie tarasu. Kluczowe aspekty to:

• Określenie funkcji – czy taras ma służyć jako strefa wypoczynku, jadalnia czy przestrzeń rekreacyjna? To wpłynie na wybór materiałów i aranżację.

• Pomiar przestrzeni – zmierz wymiary tarasu, uwzględniając dostęp do domu, ogrodu i ewentualne przeszkody (np. drzewa, instalacje).

• Projekt aranżacyjny – zaplanuj układ nawierzchni, uwzględniając spoiny (min. 3 mm dla płytek ceramicznych, zgodnie z PN-EN 14411:2016) i dylatacje co 3–5 m, aby zapobiec pękaniu.

Projekt powinien uwzględniać lokalne warunki klimatyczne, np. nasłonecznienie czy opady, oraz estetykę domu. Warto skonsultować się z architektem krajobrazu, aby taras harmonizował z ogrodem.

Krok 2: Przygotowanie podłoża

Trwałość tarasu zależy od stabilnego i nośnego podłoża. Etapy przygotowania obejmują:

• Wykop – usuń warstwę humusu (15–20 cm), aby dotrzeć do stabilnego gruntu.

• Podbudowa – wykonaj warstwę tłucznia lub kruszywa (10–15 cm), zagęszczoną mechanicznie do min. 95% zagęszczenia według metody Proctora.

• Warstwa podsypki – nałóż warstwę piasku lub mieszanki piaskowo-cementowej (5–8 cm), która zapewni równomierne rozłożenie obciążeń.

• Izolacja – dla tarasów nad pomieszczeniami stosuj membranę hydroizolacyjną (np. papa termozgrzewalna lub folia EPDM), zgodną z PN-EN 13969:2006.

Podłoże betonowe musi być wysezonowane przez co najmniej 28 dni, a jego wilgotność nie może przekraczać 4%, co można zweryfikować metodą karbidową (CM). W przypadku tarasów na gruncie naturalnym konieczne jest zapewnienie drenażu, np. poprzez system rur perforowanych.

Krok 3: Dobór materiałów

Wybór materiałów na taras zależy od estetyki, budżetu i warunków eksploatacji. Popularne opcje to:

• Płyty betonowe – ekonomiczne, odporne na mróz i ścieranie, zgodne z PN-EN 1339:2005. Dostępne w różnych wzorach i kolorach.

• Kamień naturalny – granit, piaskowiec lub bazalt, o wysokiej wytrzymałości (do 200 MPa na ściskanie), zgodne z PN-EN 12057:2015. Idealne dla eleganckich aranżacji.

• Deski tarasowe – drewno egzotyczne (np. bangkirai) lub kompozytowe, odporne na wilgoć i promieniowanie UV, zgodne z PN-EN 14081-1:2016.

• Płytki ceramiczne – gres porcelanowy o klasie antypoślizgowości R10–R11, zgodny z PN-EN 14411:2016, polecany do tarasów zadaszonych.

Kleje i zaprawy spoinujące muszą być mrozoodporne i elastyczne. Zaleca się kleje cementowe klasy C2TE S1 (zgodnie z PN-EN 12004:2008) oraz zaprawy epoksydowe lub cementowe, zgodne z PN-EN 13888:2009, aby zapobiec wykwitom i przebarwieniom.

Krok 4: Technologia układania tarasu

Proces układania tarasu wymaga precyzji i przestrzegania zasad sztuki budowlanej. Kluczowe etapy to:

• Układanie nawierzchni – płyty lub deski układaj zgodnie z projektem, zaczynając od krawędzi lub osi centralnej. W przypadku klejenia stosuj metodę kombinowaną (klej na podłoże i spód płyty), aby zapewnić pełną przyczepność.

• Spoinowanie – wypełnij fugi zaprawą odporną na wilgoć i mróz, zachowując szerokość spoin min. 3 mm dla płytek ceramicznych i 5 mm dla kamienia naturalnego.

• Dylatacje – wykonaj szczeliny dylatacyjne co 3–5 m, wypełnione elastycznym materiałem (np. silikonem budowlanym), aby zapobiec pękaniu nawierzchni.

• Impregnacja – zabezpiecz powierzchnię preparatem hydrofobowym (np. dla kamienia lub drewna), aby chronić przed plamami, wilgocią i promieniowaniem UV.

W przypadku tarasów na gruncie bez klejenia (np. na podsypce piaskowej), należy zapewnić równomierne zagęszczenie podłoża i dokładne wypoziomowanie płyt.

Krok 5: Estetyka tarasu – inspiracje aranżacyjne

Estetyka tarasu zależy od harmonijnego połączenia materiałów, kolorów i dodatków. Popularne style aranżacyjne to:

• Nowoczesny – szare płyty betonowe, minimalistyczne meble ogrodowe, oświetlenie LED wbudowane w nawierzchnię. Idealny dla współczesnych domów.

• Rustykalny – drewniane deski lub piaskowiec, donice z terakoty, naturalne tkaniny (np. lniane poduszki). Pasuje do ogrodów wiejskich.

• Klasyczny – granitowe płyty, pergola z pnączami, eleganckie meble z rattanu lub metalu. Sprawdzi się w rezydencjach.

Dodatki, takie jak donice, lampy solarne czy zadaszenie (np. markiza), podnoszą funkcjonalność i estetykę tarasu. Zgodnie z PN-EN 12464-2:2014, oświetlenie zewnętrzne powinno mieć natężenie min. 50 lx w strefach wypoczynkowych, aby zapewnić komfort użytkowania po zmroku.

Krok 6: Konserwacja tarasu

Aby taras zachował trwałość i estetykę, należy:

• Regularnie czyścić nawierzchnię myjką ciśnieniową (max. 100 bar), usuwając zabrudzenia i porosty.

• Co 1–2 lata odnawiać impregnację kamienia lub drewna, stosując preparaty zgodne z zaleceniami producenta.

• Kontrolować stan spoin i dylatacji, uzupełniając ubytki zaprawą epoksydową.

• W przypadku desek drewnianych stosować oleje ochronne, aby zapobiec pękaniu i blaknięciu.

Zgodnie z badaniami Instytutu Techniki Budowlanej, regularna konserwacja może wydłużyć żywotność tarasu nawet o 50%, zmniejszając koszty napraw.

Krok 7: Odbiór prac

Odbiór tarasu powinien obejmować:

• Weryfikację płaskości nawierzchni (dopuszczalna odchyłka 2 mm na 2 m, zgodnie z PN-EN 13813:2003).

• Sprawdzenie spadku (1–2%) i drożności odpływów wody.

• Kontrolę jakości spoin i dylatacji (brak pęknięć, równomierne wypełnienie).

• Ocena antypoślizgowości w miejscach narażonych na wilgoć, zgodnie z PN-EN 13845:2006.

Wszelkie niezgodności należy zgłosić wykonawcy na piśmie i udokumentować w dzienniku budowy.

Źródła informacji

• Polska Norma PN-EN 1339:2005 – „Płyty betonowe na nawierzchnie zewnętrzne. Wymagania i metody badań”.

• Polska Norma PN-EN 12057:2015 – „Wyroby z kamienia naturalnego. Płyty na okładziny”.

• Polska Norma PN-EN 12004:2008 – „Kleje do płytek ceramicznych i kamiennych. Wymagania, ocena zgodności”.

• Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. 2002 nr 75 poz. 690).

• Warunki Techniczne Wykonania i Odbioru Robót Budowlano-Montażowych, Instytut Techniki Budowlanej, Warszawa 2020.

Podsumowanie

Układanie tarasów to proces wymagający precyzji, znajomości norm i doboru odpowiednich materiałów. Przestrzeganie regulacji, takich jak PN-EN 1339:2005 czy PN-EN 12057:2015, oraz staranne wykonanie każdego etapu – od przygotowania podłoża po konserwację – gwarantują stworzenie trwałej i estetycznej przestrzeni. Zainspiruj się naszymi poradami, aby zbudować taras, który stanie się wizytówką Twojego domu.

Stwórz taras swoich marzeń! Skontaktuj się z nami, aby uzyskać profesjonalne doradztwo w doborze materiałów i realizacji projektu. Napisz na: biuro@bmhj.pl lub zadzwoń: +48 789 945 999

BMHJ to profesjonalna firma remontowo-wykończeniowa w Rzeszowie, oferująca usługi malarskie, szpachlowanie, wylewki oraz hydroizolacje.

Gwarantujemy wysoką jakość, terminowość i konkurencyjne ceny.

Śledź nas

Menu

Kontakt

+48 789 945 999

biuro@bmhj.pl